Leesverslag - De asielzoeker

Arnon Grunberg - De asielzoeker
Amsterdam 2003, 1e druk: 2003
352 pagina's

Genre: psychologische roman


Samenvatting
Het verhaal gaat over Christian Beck, een man die vooral in zijn eigen gedachtenwereld leeft. Hij gedraagt zich niet zoals ‘normale’ mensen zich gedragen, hij heeft zijn eigen ideeën en opvattingen over de wereld en de mensheid. Hij ziet zichzelf als een ontmaskeraar, het leven heeft volgens hem niets te bieden en geluk en hoop zijn volgens hem een doodlopende weg. Hij leeft liever een ongelukkig leven, dan zich de illusie te maken dat het leven zin heeft.
Het verhaal speelt zich op twee plaatsen af: in Eilat (Israël) waar Beck in het verleden woonde, en in Göttingen (Duitsland), waar hij tegenwoordig woont. Hij woont met zijn vriendin, die hij 'De vogel' noemt. Haar echte naam wordt niet genoemd in het verhaal. Hij beschouwt zijn vriendin als zijn vrouw, en noemt haar ook zo, hoewel ze nooit officieel getrouwd zijn. De vogel heeft niet de levensstijl van haar man, maar ze heeft geleerd er mee om te gaan.
Toen Beck en zijn vrouw jonger waren woonden ze een aantal jaar in Eilat, Israël. Ze zijn daar omdat zijn vrouw voor haar werk als laborante onderzoek doet in de woestijn. Beck was werkeloos. Hij was vroeger schrijver van thrillers, zo schreef hij bijvoorbeeld een bloederig verhaal over een aanslag op het bordeel Yab Yum in Amsterdam. In Eilat vult Beck zijn dagen met door de stad wandelen en het plaatselijke bordeel bezoeken. Dit is nogal opmerkelijk, omdat hij in geen jaren seksueel actief is geweest met zijn vrouw, maar wel naar prostituees gaat. De reden waarom hij niet meer met zijn vrouw naar bed gaat, is omdat hij haar als een plaatsvervangende moeder of zus is gaan zien, en zich dus niet seksueel aangetrokken tot haar voelt. Ook zegt hij dat er in een relatie geen fysiek contact nodig is, hij en zijn vrouw zijn volgens hem verbonden op mentaal gebied.
Omdat Becks vrouw een plaats bij de universiteit van Göttingen aangeboden krjigt om daar haar onderzoek af te maken, gaan Beck en zijn vrouw in Duitsland wonen.Beck vindt hier een baan als vertaler van gebruiksaanwijzingen. Zo leven ze jarenlang een beetje langs elkaar heen. Op een ochtend vertelt de Vogel dat ze ziek is, en na onderzoeken in het ziekenhuis blijkt dat ze kanker heeft, en niet meer zo lang te leven heeft. Vanaf dit moment neemt Becks leven een grote wending. Sinds hij zijn eigenlijk geluk volledig had afgezworen door zijn werkzaamheden als ontmaskeraar van de illusies van het leven, was er voor hem niets meer over gebleven om werkelijk in leven voor te blijven, behalve het zien van het leven van zijn vrouw en haar gelukkig maken, maar nu zou zij ook spoedig verdwijnen.
Becks vrouw vertelt hem op een dag dat ze met een asielzoeker gaat trouwen, zodat hij een verblijfsvergunning kan krijgen. Beck is eerst geschokt. Hij had het nooit voor mogelijk gehouden dat zijn vrouw met iemand anders zou trouwen, want ze was volgens hem eigenlijk zijn vrouw, maar zijn vrouw weet hem te overtuigen, omdat de asielzoeker ook haar hulp nodig zou hebben om in het land te komen. 
Becks vrouw trouwt met Raffi, een Algerijn. Ze gaan met z’n drieën in het huis van Beck en zijn vrouw wonen; de asielzoeker slaapt bij Beck’s vrouw in bed en Beck maakt een bed op onder de kapstok. 
In de tijd die Beck’s vrouw nog over heeft, wil ze graag nog wat dingen doen die ze nog nooit gedaan heeft. Zo wil ze bijvoorbeeld nog eens geitenkaas leren maken, en dus gaan Beck, zijn vrouw en de asielzoeker naar een boerderij in Frankrijk om in een week geitenkaas te leren maken.
Daarna gaat de Vogel heel snel achteruit, ze eet niet meer en drinkt niet meer. De dokters willen haar graag in het ziekenhuis houden, maar de Vogel wil graag thuis sterven. Diezelfde dag nog overlijdt ze.
Een paar maanden later wordt in Amsterdam een aanslag gepleegd in het bordeel Yab Yum, precies zoals Beck vroeger in zijn verhaal heeft beschreven, die een paar weken eerder in een tijdschrift gepubliceerd was. Een oplettende journalist merkt dit op en houdt een interview met hem, wat Beck al niet erg fijn vindt, maar het gaat nog wel. Nadat dit wel erg toevallige verband aan het licht wordt gebracht, wordt hij opeens bestookt met telefoontjes van tv-shows die hem willen interviewen over dit verband. Hoewel hij het niet van plan was, gaat Beck op een van de verzoeken in, en hij gaat naar een televisieshow in Nederland. In deze show legt de interviewer de schuld voor de aanslag bij hem, en ook rakelt ze een incident op van vroeger, Beck had namelijk lang geleden in Eilat een prostituee mishandeld. Beck weet niet wat hem overkomt, en loopt de show uit. Vanaf dit moment is hij echt een gebroken man.
Het boek eindigt met Beck die in de kleren van zijn vrouw buiten door de regen loopt. Hij gaat zitten op een bankje en denkt na over alles wat er in zijn leven gebeurd is en komt met een schok tot de ondekking dat hij zijn hele leven verloren is aan zijn ontmaskeringen.

Verwachtingen
Dit boek heb ik simpelweg gevonden door het op internet te vinden. Ik was aan het zoeken naar een boek dat ik kon lezen en dit boek ving gelijk mijn blik. Dit kwam allereerst al door de titel. Met al het nieuws over de vluchtelingen die naar Europa trokken leek dit me een erg geschikt boek voor deze specifieke tijd. Terwijl ik dit boek las heb ik echter ontdekt dat dit over alles behalve asielzoekers gaat, dus mijn verwachting op dat gebied is niet helemaal waargemaakt. Dit maakt voor mij eerlijk gezegd niet uit, want ik las het boek niet omdat het nou zo goed paste bij het recente nieuws. Ik las dit boek om de inhoud. Het idee van een man die illusieloos probeert te leven vond ik erg vernieuwend en interessant. Een levensstijl zoals dat ligt buiten mijn beleveniswereld en daarom leek dit mij een erg interessant boek. 

Motieven
Het belangrijkste motief in dit boek is volgens mij smeltend grondwater. Beck gebruikt dit als een metafoor voor zijn eigen leven. Op bergtoppen valt veel sneeuw en deze sneeuw smelt. Hierdoor komt de gesmolten sneeuw, oftewel het water in de rivier terecht. Volgens Beck gaat deze dan razend snel naar beneden via de makkelijkste weg mogelijk, om bij de bodem te komen. Beck ziet zijn leven net zo. Hij is smeltend grondwater dat naar de bodem (de diepste betekenis van de maatschappij) is geraasd, alleen maar om daar goed rond te kijken en daaruit te concluderen dat hij dit niets vindt. Hij kijkt dan omhoog, terug naar de weg waarlangs hij gekomen is en vraagt zich af of er misschien een andere, betere weg was die hij wel fijn had gevonden, maar dat kan nu niet meer, want hij is al op de bodem beland.
Dit motief wordt vaak gebruikt wanneer Beck weer begint over de ontmaskering van de illusies van het leven en dergelijke.

Een ander motief is het afwenden van het hoofd. Dit komt erg vaak terug in het verhaal, wanneer iemand zich zwak voelt of niet herkent wilt worden. Door je hoofd af te wenden ga je volgens het boek op in de massa en kunnen mensen je niet meer herkennen. Dit past erg goed bij Beck, sinds hij zo min mogelijk contact met andere mensen wil. Uit contact kan namelijk vriendschap, liefde en nog veel meer dingen die Beck ontmaskerd heeft als illusies van het leven ontstaan en dit probeert Beck te vermijden.

Tenslotte is een ander motief geweld. In het boek komt voortdurend geweld voor, in alle vormen. De ene keer vecht Beck met een prostituee uit het bordeel en de andere keer zijn Beck en zijn vrouw zwijgend aan het vechten met elkaar. Dit is omdat geweld een van de weinige dingen in het leven is die Beck geen illusie vindt, of hij is er gewoon nog niet aan toegekomen om ook dat te ontmaskeren.
Omdat geweld één van de weinige echte dingen is, zijn er momenten waarop Beck en zijn vrouw terwijl ze amper geluid maken elkaar heel veel geweld aan doen, terwijl ze het volgende moment gewoon weer met elkaar in de keuken gaan staan en wat met elkaar drinken alsof er niets gebeurd was. Dit is zo, omdat volgens Beck dingen zoals boos op elkaar zijn na een gevecht ook allemaal illusies van het leven zijn en dat dit totaal geen nut heeft.

Thema
Het thema van deze roman is vervreemding. Beck vervreemdt zichzelf van de maatschappij, door als ontmaskeraar van illusies door het leven te gaan. Hierdoor raakt hij al zijn vrienden, familie en mensen die om hem geven kwijt. In het begin vindt Beck deze vervreemding niet erg, omdat hij denkt dat hij liever illusieloos door het leven gaat dan gelukkig. Wanneer hij echter aan het eind van het boek in het park zit na te denken over wat er de afgelopen tijd in zijn leven gebeurd is, realiseert hij zich pas echt wat hij gedaan heeft en wat hij daardoor allemaal kwijt geraakt is.

Schrijfstijl
De schrijfstijl van Grunberg is een erg fijne schrijfstijl. Zijn taalgebruik is vrij makkelijk, waardoor de tekst erg vlot te lezen is. Ook houdt Grunberg erg van een ironische schrijfwijze. Verder is er niet zo veel speciaals over zijn schrijfstijl op te merken. De lengte van de zinnen is over het algemeen gemiddeld en deze zinnen lopen ook gewoon goed.

'Woede is een kwestie van exploderen en hij explodeert. Opnieuw. Hij is al zo vaak geëxplodeerd. Zijn exploderen is imploderen geworden.' (blz. 14)

Inhoud
Beck is een erg bijzonder en intrigerend personage en hij is dan ook de kracht van de personages in De asielzoeker. De andere personages daarentegen zijn niet zo speciaal of anders en er zitten een aantal cliché's bij, maar niet zo erg dat Grunberg er niet mee weg komt.
Bij De asielzoeker is het heel vaak zo dat de verteltijd langer is dan de vertelde tijd. Dit zie dan ook wel aan de gebeurtenissen in het boek, want er gebeurt uiteindelijk niet heel veel, maar dat is niet erg, want dat is niet wat het boek zo interessant maakt. Het boek wordt juist interessant door alle informatie en gedachtes die je leest. In dit boek wordt de lezer op de hoogte gehouden van bijna alles wat er gebeurt en bijna alles wat Beck denkt, waardoor de lezer zich erg in gaat leven in Beck.

Beoordeling
8.5/10 (Ik kon geen tabel toevoegen aan blogspot)
Volgens mij verdient dit boek een 8.5, doordat het een erg speciale roman is. De auteur heeft echt een hoogtepunt bereikt door het personage Beck te creëren, het is een creatief en speciaal karakter waar je niet zo vaak van hoort ('Ze lacht om haar eigen fantasie en Beck vlucht de trap op, maar niemand ziet iets aan hem, hij vlucht luchthartig, hij vlucht alsof het een grap is.' (blz. 231)).
Ook is het verhaal altijd interessant, ondanks dat er niet zo heel veel gebeurtenissen plaatsvinden. Verder werkt het verhaal gewoon heel goed en is het erg interessant om dit boek te lezen.

Bronnen
- De asielzoeker - Arnon Grunberg
- http://www.scholieren.com/boekverslag/55748
- http://educatie-en-school.infonu.nl/samenvattingen/17842-leesverslag-de-asielzoeker-arnon-grunberg.html
- http://www.literatuurgeschiedenis.nl/lg/20ste/auteurs/lg20026.html
- http://www.huiswerkvrij.com/arnon-grunberg-de-asielzoeker/
- http://www.scholieren.com/boekverslag/64923

Recensie: Alles wat er was - Hanna Bervoets

Standaardtitelbeschrijving

Auteur: Hanna Bervoets

Titel: Alles wat er was

Uitgave: 2013, bij de uitgever Atas in Amsterdam

Druk: 2013

Pagina's: 284

Genre: psychologische roman

Samenvatting

Het verhaal gaat over Merel, een tv redactrice die samen met haar collega Barry en presentator Leo een wetenschappelijk programma opnemen over een kind dat er goed is in wiskunde, de 8 jarige Joeri. Dit doen ze in een basisschool, omdat ze Joeri sommen op het bord willen laten schrijven.

De moeder van Joeri, Nathalie en de leraar van Joeri, Kasper, zijn ook van de partij. Verder is de conciërge Kaylem er ook. Dan klinkt er buiten een enorme knal. Ze krijgen berichten van de autoriteiten die zeggen dat ze moeten blijven waar ze zijn, ramen en gordijnen dicht moeten doen en niet in de buurt van de ramen of deuren komen. Er is nog stromend water, net als elektriciteit, en er zijn veel boeken aanwezig. Mede hierdoor beslissen ze in de school te blijven. Later blijkt het dat er buiten een dikke mist is, waardoor ze niet meer naar buiten kunnen.

De eerste paar nachten slapen ze allemaal in de gymzaal, maar na een tijdje verdelen ze de kamers om meer privacy te hebben. Joeri brengt de boel een beetje tot leven, hij zorgt er voor dat iedereen speelt, en vrolijker wordt.

Op een gegeven moment vindt Merel een pillenkoker, en gaat op onderzoek uit. Ondertussen voelt Joeri zich buitengesloten door zijn moeder en Kasper, zijn leraar, doordat die twee vaak de nachten samen doorbrengen. Hij vlucht naar Merel voor aandacht, omdat hij haar vertrouwt en een fijn persoon vindt, maar Merel denkt dat dit een poging is om zijn moeder jaloers te maken. De moeder van Joeri wordt dan ook jaloers en boos op Merel, ook al is dat Joeri's bedoeling niet. Wanneer Merel en Joeri een spel spelen waarbij ze met een mat van de trap af moeten glijden, gaat het mis. Joeri raakt ernstig gewond en Natalie is woedend op Merel. Merel voelt zich schuldig en probeert aan de situatie te ontsnappen door bloed van de trap te gaan halen, en vindt weer een pillenkokertje.

Na een tijd besluiten Natalie en Kasper  de school te verlaten, met Joeri in een draagzak. Maar de andere vermoeden dat Joeri al dood is, aangezien hij veel te koud aanvoelt. Dit is ook het moment waarop relaties beginnen te ontstaan. De dagen beginnen heel snel te gaan, en Merel heeft steeds meer last van buikpijn. Barry, die Leo wilt veroveren, ziet in dat hij dit niet kan, en ziet geen doel meer in zijn leven. Hij schrijft een brief naar Merel en naar Leo, maar Merel mag de brief voor Leo niet lezen. Wanneer ze de brief stiekem leest, leest ze dat Barry verliefd is op Leo, maar dat hij snapt dat Leo voor Merel kiest. En nu wilt hij niet meer leven. 

De lezer komt er nu achter dat Merel zwanger is, en nu schrijft Merel ook naar een persoon, waarschijnlijk het ongeboren kind, in plaats van tot de lezer. Barry sterft, en Kaylem had hem hierbij geholpen. Dan beginnen Leo en Kaylem Barry’s lichaam op te eten. Later wurgt Merel Kaylem als wraak voor Barry, ook al wilde Barry het zelf. Hierna eten ze Kaylem ook op.

Leo geeft toe dat de pillen van hem waren, wanneer alleen hij en Merel over zijn. Dan zegt Leo dat hij hulp moet gaan halen voor Merel en de baby, omdat ze het anders niet overleven. 

In het laatste hoofdstuk vertelt Merel dat Leo al 8 dagen weg is, terwijl hij er maar 3 weg zou zijn. Ze vertelt over een reis naar North Dakota waar ze met haar ongeboren baby heen wilt gaan, maar dan geeft ze toe dat ze een hele koker pillen op heeft, en hierna sterft ze waarschijnlijk

Samen, maar toch alleen

Na het grote succes van Hanna Bervoets' boek 'Lieve Céline', waarvoor ze bekroond werd met de Opzij Literatuurprijs 2012 en alle positieve reacties op haar bundel 'Leuk zeg doei', gevuld met haar columns uit het 'Volkskrant magazine', is Bervoets weer terug met een nieuw meesterwerk. 'Alles wat er was', een spannende psychologische roman met als thema's isolatie en liefde, grijpt de lezer vast en laat hem/haar vervolgens achter met lastige vragen die niet beantwoord worden. Ook laat het de lezer nadenken over hoe hij/zij zich gedraagt. Het boek probeert wat te vertellen over hoe de normen en waarden veranderen in een situatie waarin mensen geïsoleerd zijn van de buitenwereld. Verder vertelt het wat over liefde en over hoe wij tegenwoordig denken over het belang van liefde. Ook 'Alles wat er was' is genomineerd voor de Opzij Literatuurprijs 2013, maar heeft deze helaas niet gewonnen. 

In 'Alles wat er was' vertelt Merel het verhaal van een groep mensen, inclusief haarzelf, die na een apocalyps proberen te overleven in een schoolgebouw. Na een knal hangt er een gevaarlijke mist buiten, die het hen verhindert naar buiten te gaan  Alles wat er was is weg en de wereld is voor hun totaal veranderd (waar Merel een flink aantal keer naar verwijst, vandaar de titel 'Alles wat er was'), maar het grootste probleem is de verdeeldheid. Er is geen groep overlevenden, maar kleine groepjes van een paar mensen die allemaal tegen elkaar zijn. De overlevenden kunnen niet met elkaar opschieten, maar ze keren zich haast tegen elkaar. Er beginnen slachtoffers te vallen en het is maar de vraag hoe lang de rest het volhoudt...
'Alles wat er was' vertelt over isolatie, uitsluiting en liefde op een spannende en originele manier. Het verhaal houdt de lezer geboeid van het begin tot het eind en laat hem/haar vervolgens achter met iets om over na te denken. Op welke manier gaan mensen zich anders gedragen als ze zich alleen voelen? Zijn we überhaupt ooit samen? Hoe belangrijk is liefde echt?
Ondanks de beperkte ruimte en personages, blijven er conflicten ontstaan en blijven er dingen gebeuren en deze dingen zijn spannend en interessant. Ook zijn er veel onverwachtse wendingen, maar dit komt echter niet door verkeerde verwachting. Door het boek heen worden vrij weinig verwachtingen gewekt. Het verhaal vindt eerlijk gezegd gewoon plaats, zonder al te veel verwachtingen te scheppen, maar hier let je bij dit verhaal niet echt op. Eerst zal je misschien denken dat dit boek juist veel verwachting schept, doordat dit boek soms stukken uit dagen uit de toekomst haalt, maar dit is niet het geval. De stukken zijn veel te vaag om echt een verwachting te scheppen en zijn volgens mij vooral bedoelt als iets wat je kan gebruiken om tijdens het lezen missende periodes in te vullen en uit te vogelen wat er precies gebeurd is. Ondanks al deze gebeurtenissen en acties zijn de dingen die gebeuren niet het belangrijkste en ook niet het sterkste element in deze roman, omdat er niet extreem veel gebeurt en wat er gebeurt, is ook niet bepaald ingewikkeld. De kracht ligt veel meer bij de psychologie en bij de betekenis van het boek en het meeste wat gezegd wordt is bedoeld om iets toe te voegen aan de boodschap van het boek.
De personages zijn op het eerste gezicht erg cliché, een typische jonge vrouw, een typische topsporter, een typische leraar, etc., maar naar mate je meer te weten komt over de personages worden ze steeds interessanter en bijzonderder. Opeens is de lieve, zorgzame moeder die Nathalie ooit was veranderd een totaal eigenzinnig, mysterieus persoon en zo verandert ook Merel van een normale vrouw met een normale baan naar een keiharde overlever. Deze veranderingen maken het verhaal veel interessanter om te lezen en geven daarnaast ook een gevoel van verrassing. Daarnaast geven deze speciale karakters mogelijkheden om speciale betekenissen te geven aan bepaalde situaties.
Ik vind dit boek onder andere spannend, maar dit is niet waar dit boek goed van wordt. De belangrijkste factor die dit boek een goed boek maakt, is de betekenis. Het boek is niet per se goed door het verhaal zelf, wat ook erg interessant is, maar door wat erachter schuilt, wat de auteur probeert te vertellen.

Als het aan mij lag, zou iedereen dit boek moeten lezen, puur omdat ik heel erg van boeken met betekenis en een achterliggende boodschap hou. Ik weet, daarentegen, dat niet iedereen hiervan houdt, dat sommigen veel liever een erg complex verhaal hebben. Voor die mensen valt dit boek natuurlijk niet aan te raden. Als jij echter veel meer waarde hecht aan de betekenis en boodschap van het verhaal, en als je het verhaal meer ziet als een middel om de boodschap over te brengen, dan is dit zeker een boek voor jou en raad ik je het zeker aan.


Alles wat er was - Hanna Bervoets
284 pagina's
Uitgegeven door Atlas in 2013

Recensent: Menno Breddels

Leesautobiografie

Met lezen ben ik, zoals het hoort, vroeg begonnen. Al snel werd ik voorgelezen uit topboeken en literaire hoogstandjes, 'Dikkie Dik', 'Rambamboeli' en 'Jip en Janneke' als uitblinkers natuurlijk, net zoals elke peuter 'las'. We weten allemaal natuurlijk dat lezen toen nog betekende dat je mama maar wat liet kletsen, terwijl jij naar die geweldig interessante plaatjes zat te staren, en zelf steeg ik eerlijk gezegd ook niet boven dat niveau uit. Het boek dat mij het meeste bij is gebleven is toch het boek over de teletubbies. Niet omdat dit nou perse zo'n goed boek was, maar er was toch altijd een stuk uit het verhaal dat nog lang bij me bleef hangen. In het boek stond namelijk een gevaarlijke leeuw, waar de teletubbies erg bang voor waren. Dit zou nu natuurlijk voor mij echt niet meer eng zijn, maar toen ik 2 of 3 jaar oud was maakte het extreem veel indruk.
Teksten van liedjes waren ongeveer op hetzelfde niveau. Dingen zoals 'soepkip' van Ernst en Bobbie werd ik toch altijd wel weer vrolijk van (nu waarschijnlijk nog steeds, daar niet van), maar het had niet echt een hoog niveau. Het refrein: Jij bent een soepkip! Soep Soep Soeperdesoep, maar ja, dat was ook niet nodig. Het bleef een liedje van Ernst en Bobbie. Ook Bassie en Adriaan waren van de partij, wanneer het over mijn muzieksmaak ging.

En toen kwam natuurlijk de basisschool. Waar iedereen zijn AVI-niveau als een wedstrijd zag en waar de boekenkeuze niet veel verder komt dan Carry Slee en Paul van Loon. Ik heb natuurlijk ook 'Harry Potter' en 'De grijze jager' gelezen, maar dat duurde niet lang. Het zal wel ergens in groep 7 zijn geweest dat ik echt geen zin meer had in het lezen van boeken die tussen 'Hoe overleef ik mijn eerste zoen' en 'Spijt' stonden. Ik begon met het lezen van boeken voor jongeren en volwassenen.
Uit deze tijd zijn boeken zoals 'Bloedgeld' van Simone van der Vlugt erg bij gebleven, die ik in groep 7 en begin groep 8 heel veel las, Dat soort boeken waren echt mijn favoriete boeken. Ze hadden een veel interessanter plot dan het gemiddelde basisschoolboek, maar ze waren nog steeds de hele tijd spannend en hadden een gesloten einde, en dat vond ik toen nog wel erg belangrijk, waarin ik toch nog op mijn klasgenoten leek. Naar het einde van groep 8 ben ik helemaal overgegaan naar naar de boeken voor volwassenen. Mijn favoriete schrijver was in die tijd Jostein Gaarder, en ik heb zijn boeken 'De wereld van Sophie' en 'Het geheim van de kaarten' met plezier gelezen. Wat ik zo leuk vond aan die boeken, was dat ze niet alleen bedoeld waren om je bezig te houden en een spannend verhaal te vertellen, maar het gaf je ook iets om over na te denken. Ook waren deze boeken niet altijd helemaal bedoeld zoals ze geschreven waren. Ze hadden een dieper liggende betekenis, en dat sprak mij heel erg aan. Ondertussen werd er door de juf nog steeds boeken zoals 'Mees Kees' voorgelezen en daarom zijn er daar van niet echt boeken bijgebleven.

Toen ik naar de middelbare school ging is mijn smaak ongeveer zo gebleven. Ik vond het nog steeds geweldig om boeken te lezen die je na lieten denken of een dubbele betekenis hadden. Wel kreeg ik een nieuwe favoriete schrijver, Stephen King. Zijn boeken weken een beetje af van het idee van dubbele betekenissen en dergelijke, maar ik vond zijn schrijfstijl heel spannend, zijn fantasie was enorm en zijn verhalen gaven je toch altijd wel iets om over na te denken. Het leukste boek dat ik in de onderbouw heb gelezen is 'Heer van de vliegen', van William Golding, doordat het boek je aan het denken zet en omdat je het boek op zoveel verschillende manieren op kan vatten.

Nu zit ik in klas 4 en lees ik vooral psychologische verhalen, Stephen King en verhalen met een diepere betekenis. Ook al lees ik niet zo veel meer als ik deed op de basisschool, vind ik hoeveel ik lees zeker genoeg.  Mijn smaak is sinds ik op de basisschool begon met schrijvers zoals Simone van der Vlugt sterk veranderd. De grootste verandering is toch wel dat ik van het puur en alleen actie en vermaken willen gegaan ben naar het hechten van waarde aan de betekenis van een verhaal. In de bovenbouw wil ook dan ook veel boeken lezen waarin de betekenis een grote rol speelt. Daarnaast wil ik ook veel psychologische verhalen gaan lezen.
Ik denk dat ik tussen de leesniveau's 4 en 5 in zit, omdat de test op de site dit aangaf. Daarnaast vond ik de beschrijving van niveau 4 net wat onder mijn niveau, en die van niveau 5 weer een stuk erboven. Ik ben nu een boek van niveau 4 aan het lezen en tot nu toe heb ik er geen problemen mee om het boek te begrijpen.
Mij lijkt lezen voor de lijst erg leuk, vooral omdat het veel plezier heb in het lezen van boeken. Soms heb ik wel eens geen zin om te gaan lezen en ga ik liever een serie kijken ofzo, omdat je wel na moet denken, wanneer je een boek leest. Het is fijn om toch het lezen voor de lijst als een soort stok achter de deur te hebben om toch dat boek te pakken, want wanneer ik weer in het verhaal zit, ben ik toch altijd blij dat ik ben gaan lezen.

Boekverslag 'Heer van de vliegen'

                                               Heer van de vliegen - William Golding

Met veel plezier heb ik de afgelopen tijd het boek 'Heer van de vliegen', geschreven door William Golding, gelezen. Het boek heb ik echter niet speciaal voor dit boekverslag uitgekozen en ook niet omdat ik iets wilde lezen van William Golding. Alweer een tijd geleden zocht ik online naar een goed boek van Stephen King, want van hem ben ik nog altijd een groots fan, op 'bol.com' (want dat is gewoon de plek waar je naar dat soort dingen zoekt). Hier stond jammer genoeg niets interessants op, maar na een tijdje stond er tussen zijn boeken het boek 'Heer van de vliegen', omdat Stephen King een nieuw voorwoord had geschreven. Deze mysterieuze titel sprak me gelijk aan en ik ben gaan zoeken naar recensies. Deze waren zeer positief en ik dacht dat ik dan maar eens een boek van William Golding moest proberen, omdat het waarschijnlijk wel een beetje op Stephen King zou lijken als Stephen King het voorwoord had gedaan. Ik wist toen niet, dat ik een van de beste boeken die ik ooit gelezen zou hebben had gevonden. In het bewuste voorwoord kwam ik hier al wat meer achter, zeker omdat Stephen King vertelde dat hij moest overgeven na het lezen van dit boek, door alle ingehouden spanning, en dat is zeker niet niks als je het mij vraagt! Natuurlijk verheugde ik me toen zeer op het lezen van het boek, omdat het kennelijk een heel spannend boek zou worden. Dit boek zal ik in dit boekverslag bespreken, mijn mening over het boek bespreken en nog een paar extra's toevoegen. Ik hoop dat jullie net als mij enorm zullen genieten van het lezen van dit boek, als jullie besluiten om het ook te lezen, en dat is zeker aan te raden.

Gegevens van het boek

Het boek dat ik gelezen heb heet 'Heer van de vliegen', geschreven door William Golding. Het boek heeft 240 bladzijden. De oorspronkelijk uitgever van het boek is Faber en Faber, en dit was de 22ste uitgever waar Golding zijn manuscript naar opstuurde, maar hier had hij uiteindelijk succes en werd toen in 1954 gepubliceerd. De andere uitgevers zullen zich waarschijnlijk voor de kop geslagen hebben, omdat het boek uiteindelijk 15 miljoen keer verkocht is. Faber en Faber is op dit moment gevestigd in Londen. De vernieuwde en vertaalde uitgave met een voorwoord van Stephen king die ik gelezen heb, is uitgegeven door Mouria, die gevestigd is in Amsterdam.

Samenvatting van het boek

Het boek gaat over een groep van ongeveer 30 jongens tussen de 6 en 12 jaar, die met een vliegtuig worden geëvacueerd, omdat er thuis oorlog is. Onderweg stort het vliegtuig neer op een onbewoond eiland, de kinderen overleven de ramp, maar er zijn geen volwassen op het eiland, en dus zullen de jongens met elkaar in leven moeten blijven tot ze gered worden. Dan komt de natuurlijk aard van de goed opgevoede kinderen naar voren.
Twee jongens uit het vliegtuig, Ralph en Piggy, ontmoeten elkaar op het strand, nadat het vliegtuig is neergestort. Piggy ziet dan een schelp liggen en Ralph probeert of hij er geluid mee kan maken. Wanneer dat dan lukt is er een heel hard geluid waar alle kinderen op af komen. Ze overleggen met elkaar en komen erachter dat er geen volwassenen op het eiland zijn en dat ze voor elkaar moeten zorgen. Ze vinden dat ze een leider moeten hebben, en ondanks dat een andere jongen, Jack, ook leider wilde zijn wordt besloten dat Ralph de leiding krijgt. Jack krijgt wel de leiding over zijn eigen groep, wiens taak jagen is.
De jongens besluiten dat als ze willen overleven, ze eerst regels op moeten stellen.Een klein jongetje komt naar voren uit de groep en vertelt dat hij een beest heeft gezien, maar niemand gelooft hem. Ze overleggen wat er nodig is als ze gered willen worden en bedenken dat ze ook een vuur moeten maken zodat eventuele boten of vliegtuigen aan de rook kunnen zien dat er iemand op het eiland is. Ze gaan het vuur op de berg maken, zodat het goed zichtbaar is. De taak om het vuur brandend te laten houden is ook voor de groep van Jack. Eerst lukt het niet om vuur te maken, maar dan gebruiken ze de bril van Piggy en lukt het. Alleen zijn ze niet voorzichtig genoeg en het halve bos vliegt in de brand. Er beginnen al ruzies en irritaties te komen.

De ruzie tussen Jack en Ralph word steeds erger, ze zijn het niet eens over wat belangrijk is om te overleven. Ralph is samen met Simon hutten aan het bouwen, maar niemand helpt ze, omdat iedereen jagen leuker en belangrijker vind. Daar krijgen Ralph en Jack ruzie over, Ralph vindt het belangrijkst dat het vuur op de berg blijft branden, maar daar is Jack het niet mee eens. De enige die zich zorgen maakt over bijvoorbeeld de kleinere kinderen, is Simon, hij zoekt fruit voor ze, is een beetje op zichzelf en gaat in zijn eentje het bos in om alleen te zijn met de natuur. 
Roger is een jongen op het eiland, hij is heel vervelend, pest kleine kinderen door hun zandkastelen kapot te maken en stenen naar ze te gooien. Hij wordt bevriend met Jack en Roger helpt Jack dan zijn gezicht te schminken voor de varkensjacht. Als Ralph en een paar andere jongens in een meertje op het strand liggen te baden, zien ze de stoom van en boot die langs vaart, als ze naar de berg kijken zien ze dat het vuur uit is, terwijl dat hun enige kans is om gered te worden. Dan komt Jack blij het strand op lopen met hun eerste geslachte varken, Ralph word heel boos op hem omdat het vuur uit was, Jack biedt zijn excuses aan maar vindt jagen nog steeds het belangrijkst. Na veel moeite is het vuur weer aan en kunnen ze het varken roosteren en ze dansen, pas de eerste vrolijke momenten op het eiland.
Ralph heeft er en beetje genoeg van iedereen doet wat hij leuk vind, terwijl belangrijke dingen en afspraken worden vergeten. De kleine kinderen zijn erg bang voor het beest, ook al proberen de ouderen ze er van te overtuigen dat hij echt niet bestaat. Simon maakt een spottende opmerking dat ze zelf het beest zijn. Jack probeert iedereen te overtuigen dat Ralph geen goede leider is, hij kan niet jagen en niet zingen volgens Jack, maar Piggy en andere jongens blijven achter Ralph staan. Hij wil zelf de leider worden en zondert zich af met een andere groep, die groep word steeds groter en Jack maakt er een feestje van.
De tweeling, Sam en Eric, zien een dode parachutist uit een neergeschoten vliegtuig op het eiland landen, door dat het beweegt op de wind denken ze dat het een beest is en ze waarschuwen de anderen. Iedereen is bang en ze denken dat ze in gevaar zijn, Jack wil op het “beest” gaan jagen. Dat doet hij, zijn groep en Ralph ook, terwijl Piggy op de kleintjes past. Ze zoeken ook bij Castle Rock, waar ze nog nooit geweest zijn, Jack wil daar een fort van maken, maar het beest is er niet en ze zoeken verder. 
Ralph maakt zich zorgen over hoe vuil ze zijn en wil zijn haar knippen en hij wil ook graag naar huis. Simon probeert hem gerust te stellen. Jack zijn jacht instinct komt steeds verder naar boven. De jongens spelen vaak een spelletje waarbij een van de kinderen het varken is dat de anderen moeten vangen, als een jongen, Robert het varken is, vergeten ze even dat het een spelletje is en doen hem echt pijn. In de jacht besluiten ze verder de berg op de klimmen. Simon gaat dat aan Piggy op het strand melden. Uiteindelijk zien ze de dode parachutist waarvan ze denken dat het een monster is en en gaan ze gauw weer weg. 
Ze weten niet zo goed meer wat ze moeten doen, ze willen het beest vangen maar ze zijn bang. Jack doet weer een poging om leider te worden. Hij gaat het bos in en vraagt iedereen die hem als leider wil hem te volgen. Iedereen behalve Ralph, Piggy, Simon, Sam en Eric volgen hem. Door het beest besluiten ze het vuur te verplaatsen naar het strand. Het gaat niet zo goed met de jongens, ze komen te dicht op elkaars terrein met jagen en als Jack beseft dat ze wel vuur nodig hebben, stelen ze het gereedschap uit Ralphs kamp. Jack en zijn groep doen steeds lugubere dingen, ze doen een varkenshoofd op een stok om te offeren aan beest. Simon ontdekt het nu met vliegen bedekte varkenshoofd en begint ertegen te praten, en in zijn gedachte praat het terug. Het varkenshoofd zegt dat het beest in iedereen schuilt en dat de jongens Simon gaan vermoorden. Dan valt Simon flauw. 
Ralph zijn groep is te klein om bijvoorbeeld het vuur te laten branden en hij probeert jongens terug naar zijn kamp te lokken, maar het lukt niet. Als de groep gaan dansen worden Ralph en Piggy meegesleurd en ze dansen mee, maar dan komt er iets uit het bos strompelen en het roept iets over het beest. Ze vallen het aan, maar het blijkt Simon te zijn. Hij is dan al dood.
Ralph voelt zich schuldig over de dood van Simon, Piggy zegt dat het maar een ongeluk is. Nu zijn hun twee nog alleen een groep met Sam en Eric. Jack word steeds gewelddadiger. Castle Rock is nu hun kamp. Jack slaat een jongen in elkaar om te laten zien dat je voor hem moet uitkijken en hem moet volgen. Ralph probeert de tweeling Sam en Eric bij zijn groep te houden. Jack overvalt het kamp van Ralph en ze gaan vechten, Piggy's bril word dan gestolen en hij ziet daardoor niets meer.
Ralphs groep gaat de bril van Piggy terug halen, maar het lukt niet. De tweeling word vastgebonden en Piggy valt van een rots, doordat hij er wordt afgekegeld door een rots. Piggy is dan dood en Ralph vlucht.
Ralph verbergt zich dicht bij Castle Rock. Hij praat met de tweeling en die vertellen hem dat de stam, die nu bestaat uit alle oudere jongens, behalve hem, morgen op hem gaan jagen en dat ze hem willen vermoorden. Hij vertelt waar zijn verstopplek is, maar onder druk vertelt de tweeling dat door. De poging tot moord mislukt, maar dan zetten ze het bos rondom de schuilplek in brand. Ralph vlucht, maar ze halen hem in, ze gaan vechten, maar dan rent Ralph verder naar het strand waar hij tegen een marinier op rent, die het vuur en de rook zag. Ze zijn gered, de officier dacht dat het allemaal leuk was geweest op het eiland, maar schrikt van de gemaakte wapens en de twee moorden.

Mijn mening over het boek

Dit was zeker een van de beste boeken die ik ooit gelezen heb, en dit komt zeker door de spanning in het boek, die altijd aanwezig is en op sommige momenten ook heel groot wordt. Golding heeft in het boek een perfecte sfeer weten te creëren van spanning, angst en gevaar. Telkens is er weer iets anders dreigends of gevaarlijks aan de gang, als het ene probleem opgelost is ontstaat het andere. Ook is het sowieso erg spannend dat de jongens met alleen elkaar moet overleven op het eiland, en als dan de spanning tussen de jongens ook nog eens oploopt wordt die sfeer van spanning en dreiging nog veel erger. Hierbij helpt mee dat je in het eerste gedeelte van het boek extreem mee gaat leven met de personages, en je wilt echt niet dat ze dood gaan, terwijl ze vaak in levensgevaar verkeren.

Een ander aspect van het boek is zeker medeleven, omdat je erg gaat meeleven met de personages, door wat ze allemaal meemaken. Je ziet de jongens uit het boek langzaam gek worden op het eiland en je wilt ze zo graag helpen, 112 bellen, ze desnoods naar het vaste land roeien, maar dat kan niet. Je beseft dat het niet kan en dat het boek niet echt is, maar tegelijkertijd wordt je helemaal in het verhaal getrokken, zodat je soms van het boek moet opkijken om te beseffen dat je niet vast zit op een onbewoond eiland, maar gewoon in je eigen kamer een boek zit te lezen. Het boek is daarom ook erg realistisch en meeslepend.

Ten slotte is er nog een kant van het boek dat pas naar voren komt in de tweede helft van het boek, namelijk afgrijzen en walging voor de acties van de jongens. Wanneer er twee groepen jongens ontstaan denk je al dat de jongens niet goed bij hun hoofd zijn, maar op het punt dat Simon wordt doodgebeten en doodgeslagen door de andere jongens, verandert dat gevoel in afgrijzen, walging en angst voor de gestoorde ideeën van de jongens. Dit gevoel wordt nog eens bevorderd door de lugubere beschrijving van Golding, bijvoorbeeld wanneer Piggy dood gaat: "Piggy stortte meer dan tien meter omlaag en kwam op zijn rug op die vierkante, roodachtige platte rots in zee neer. Zijn hoofd spleet open en er kwam spul uit, dat vervolgens rood kleurde. Piggy's armen en benen maakten even wat krampachtige bewegingen, zoals bij een zwijn dat net gedood is."

Dit betekent echter niet dat je niet meer met de jongens meeleeft als hen iets bijvoorbeeld overkomt, doordat je weet dat het eiland de jongens gek maakt, en dat ze van binnen ook normale schooljongetjes zijn die gewoon naar huis willen.

(449 woorden)

Het meest opvallende stuk vond ik toen Simon tijdens de donder bij de dans de open plek op kwam strompelen, en toen doodgebeten en doodgeslagen werd door de andere jongens, omdat ze dachten dat hij een monster was dat op de berg leefde. Dit stuk vond ik, ondanks dat dat het zeker was, niet het opmerkelijkst omdat het gruwelijk en eng was. Het kwam eerder doordat dit voor mij punt was waarop ik besefte dat de jongens al hun gezonde verstand en normen en waarden nu officieel verloren hadden. Ze waren nu echte wilden geworden en waren allemaal totaal de weg kwijt. Dat dit het eiland met de jongens deed vond ik uiterst opmerkelijk, en daardoor was dit voor mij zeker het opmerkelijkste stuk.

Verwerkingsopdrachten

Korte opdracht 2: Kies een lied dat op de hoofdpersoon slaat 

Nou dacht iedereen natuurlijk dat ik voor 'Op een onbewoond eiland' van 'Kinderen voor kinderen' zou kiezen, maar dat heb ik niet gedaan. Het lied dat ik hier erg goed bij vond passen is 'Crazy' van Gnarls Barkley, en dan vooral het eerste en derde couplet. Toen ik zocht naar een lied probeerde ik echt iets te vinden dat liet zien dat de jongens en dus ook de hoofdpersoon, Ralph, langzaam gek worden op het eiland, en zo kwam ik op dit lied. Ik dacht dat dit misschien wel geschikt zou kunnen zijn en luisterde naar het lied en vond het wel geschikt, maar toen ik de tekst beter bekeek, ontdekte ik dat het eerste en vierde couplet van dit lied voor 'Heer van de vliegen' gemaakt lijken:

Eerste couplet:

I remember when, I remember, I remember when I lost my mind

Dit duidt erop dat Ralph gek wordt.

There was something so pleasant about that place.

Dit geeft aan dat Ralph het eiland zonder volwassen eerst nog geweldig en ontspannen vindt en denkt dat ze een geweldige tijd gaan krijgen

Even your emotions had an echo in so much space

Dit duidt erop dat er zoveel ruimte voor de jongens en dus ook voor Ralph is op dit ouderloze eiland

Derde couplet:

Come on now, who do you, who do you, who do you, who do you think you are,

Ha ha ha bless your soul

You really think you're in control

Dit couplet slaat vooral op dat Ralph eerst de macht in handen heeft, of dat tenminste denkt, maar dat Jack stukje bij beetje zijn macht overneemt, totdat Ralph in zijn eentje over is en iedereen (die nog leeft tenminste) aan Jacks kant staat.

Daarnaast gaat het liedje natuurlijk over gek zijn, en Ralph wordt, net zoals de andere jongens, langzaam gek door het eiland.

Lange opdracht 6: Herschrijf de laatste twee bladzijden

(Ralph is net op het strand aangekomen en kijkt nu omhoog).

Hij kwam wankelend overeind, en wilde zijn vermoeide ogen niet geloven. Voor hem stond een kleine jongen met een gehavend gezicht, alsof hij gebeten en geslagen was. Ralph herkende de kleine jongen vaag, maar zette deze gedachte snel van zich af, vooral doordat de jongen eruit zag alsof hij net opgestaan was uit de dood. Naast de jongen stond nog iets, waar hij van schrok. Het was het varkenshoofd dat hij gezien had op de open plek waar hij zich had verstopt.

'Hallo, Ralph.'

'Wie... wie ben je? Wat moet je?'

'Herken je me niet meer? Dat vind ik niet erg aardig van je, Ralph. Misschien komt het doordat je nooit aan me dacht en me altijd opzij schoof als onbelangrijk. Net als Jack dat deed.'

Ralph snapte het niet. Hij wist niet wat hij moest zeggen. Precies op dat moment kwamen de beschilderde jongens het bos uit stormen, met geheven speer. Ralph liet zich vallen en deed zijn handen over zijn hoofd, maar zodra ook de andere jongens het gehavende jongetje zagen stopten ze, waarschijnlijk uit angst. Het jongetje keek hen doordringend aan.

'Oh, moet je eens kijken wie we daar hebben. Het is het verkleedclubje dat van doden houdt. Bijten is niet de beste manier om iemand te vermoorden, weet je.'

Bijten... Bijten... Ralph kon het maar geen plek geven. Wie was dit en waarom was hij naar dit eiland gekomen? Het jongetje vervolgde zijn verhaal.

'Jack, niet zo gespannen zeg... Ga rustig zitten en luister lekker naar me. Dat deed je anders nooit toen ik hier nog was. Zelfs toen ik kwam vertellen over het monster wilde je alleen maar heel even naar me kijken tot je aanviel.'

Plotseling viel voor Ralph alles op zijn plek. Simon was weer teruggekomen naar het eiland. Hoe deed er niet toe, alles wat er nu toe deed was wat hij ging doen...

'Sim.. Simon?' stotterde Ralph angstig.

'Heel slim, jongetje. Nadat ik mijn bewustzijn verloor in jullie 'dansje', ben ik wakker geworden, een flink eind van de kust van het eiland, maar ik was boven water gebleven door het hoge zoutgehalte in het water. Ik besloot terug te zwemmen en jullie te straffen voor alles wat jullie me hebben aangedaan. Nu hoor ik je vragen, wat moet zo'n klein jongetje als jij doen tegen een stam jagers en een grote, sterke jongen? Het antwoord is simpel: Ik niets.'

Het bleef een paar seconden stil, maar in deze doodsangst voelde het voor Ralph als uren. Uiteindelijk ging Simon vlak voor het gezicht van Jack staan, die zich nog steeds niet verroerde.

'Maar in het bos, toen ik weg was terwijl jullie het niet eens opmerkte, heb ik wat vrienden gemaakt. Dat heb jij nooit doorgehad, hè Jackie? Ik was nooit belangrijk en we schoten er nooit iets mee op als ik wat zei. Gelukkig was er ook iemand die dat niet vond. Zeg hallo tegen mijn goede vriend...'

De varkenskop kwam naar Simon toe en kwam naast hem staan.

'Dit is de heer van de vliegen, je kent hem vast nog wel. Je hebt hem immers zo genadeloos van kant gemaakt, is het niet?'

De 'heer van de vliegen' bleek ook te kunnen praten. Hij begon snel met praten voordat Simon weer verder ging.

'Ja, deze 'Jack' heeft met z'n andere beschilderde vriendjes me urenlang opgejaagd en me daarna vermoord en onthoofd. De vliegen hebben m'n ingewanden en huid opgegeten! Weet je hoe het voelt om dat aan te moeten zien?'

Ralphs wereld viel uit elkaar. Hij snapte het niet meer. Dit eiland, de 'heer van de vliegen'. Het klopte allemaal niet meer. Stiekem, in zijn achterhoofd, maakte Ralph het niet meer uit hoe dit avontuur eindigde. ALS het maar eindigde.

'Laten we hen een koekje van eigen deeg geven, niet? Misschien vinden zij het wel leuk als hun huid wordt opgegeten door vliegen... Ik ben niet voor niets de 'heer van de vliegen'...

'Goed idee, dan weten ze zelf hoe het voelt.'

Een paar seconden later zag Ralph kleine vliegjes neerstrijken op zijn huid. Maar dit waren geen gewone vliegjes, ze deden hem echt pijn. Ralph schreeuwde terwijl er steeds meer vliegjes op zijn huid kwamen en keek naar Simon en zijn vriend. Die stonden breed te grijnzen, vol zelfvoldoening na deze wraakactie. 

'Nou, het pluspunt is dat jullie dit eiland niet lang meer hoeven te zien.' zei de 'heer van de vliegen', breed grijnzend.

En hoe raar het ook was, Ralph was het er toch mee eens. En inderdaad, een korte tijd later waren de jongens dan toch eindelijk verlost van het eiland...

Bronnen

Voor dit boekverslag heb ik scholieren.com en (natuurlijk) het boek 'Heer van de vliegen' gebruikt.